Op 15 april 2012 is het exact 100 jaar geleden dat één der beroemdste schepen ter wereld, de Titanic, zonk voor de kust van Newfoundland. Het drama van deze onzinkbaar geachte oceaanstomer is inmiddels wel bekend : tijdens de maidentrip van Southampton (GB) naar New York werd een aanvaring met een ijsberg (die nochtans voorrang van rechts zou hebben gehad) 1.522 opvarenden fataal. Smacht je naar romantiek? Haast je naar de dichtsbijzijnde bioscoop en vergeet je rare brilletje niet: release in 3D. De kassa rinkelt alweer.

Inmiddels is echter duidelijk geworden dat het imposante wrak, in 1985 teruggevonden door Robert Ballard, een gewillige prooi is voor schattenjagers. Het ligt immers, weliswaar circa 4.000 meter diep, in internationale wateren, zodat geen enkel land exclusieve wettelijke bevoegdheid kan claimen. In mensentaal: niemand is verantwoordelijk, of kan zich als dusdanig opwerpen, voor de bescherming ervan. Nochtans is het wrak van de Titanic voor velen niet enkel een historisch belangrijke site, maar ook een begraafplaats die gerespecteerd dient te worden. Unesco heeft dan ook ingegrepen: eens de honderdste verjaardag van de ramp een feit wordt, verklaart deze VN-organisatie het wrak en alles wat er zich (nu nog) in bevindt tot onderzees Werelderfgoed. Die verjaring is immers een voorwaarde opdat zij zich hiermee zouden kunnen gaan bemoeien. Waardig ouder worden, het heeft alleen maar voordelen…

De Titanic is niet het eerste schip dat op deze wijze beschermd zal worden. Sinds 2 januari 2009 is de betreffende Unesco-conventie ter bescherming van onderzees Werelderfgoed immers van kracht. 41 Landen ondertekenden de tekst, en staan dus mee in voor het voorkomen van de vernieling, plundering, verkoop en verspreiding van voorwerpen die op de site van een beschermd scheepswrak te vinden zijn. Aanleiding voor het ingrijpen van Unesco is de vervuiling van de site door afval van passerende schepen, alsook het toenemende aantal plastic bloemen en herdenkingsplaatjes, door duikers op het wrak achtergelaten. Bovendien worden regelmatig lucratieve expedities op touw gezet om voorwerpen uit de Titanic te verzamelen. Deze worden tentoongesteld en, zo mogelijk, voor grof geld verkocht.

Robert Ballard zal er niet om malen: de buit die hij binnen haalde bij zijn eerste bezoeken aan het wrak, was zeer aanzienlijk. En als het anderen onmogelijk wordt gemaakt méér authentieke Titanic-memorabilia op de markt te brengen, is het simpel te voorspellen welke invloed dat zal hebben op de verzamelaars van die dingen. Niet enkel Hollywood zal wel varen bij deze hernieuwde aandacht voor het drama van de Titanic…